Montaż erbetki w praktyce…

W poprzednim artykule poświęciłem kilka rozdziałów, aby opisać rozdzielnicę budowlaną. Opisałem m.in.:

  • Z czego się składa rozdzielnica,
  • Na co zwracać uwagę przy zakupie,
  • Skąd zasilić rozdzielnicę,

Wszystko to częściowo w teorii z domieszką praktyki. Dziś natomiast przedstawię – w formie „fotoreportażu” – proces wykonania podłączenia i montażu na rzeczywistym placu budowy.

Okej, zanim przejdziemy do rzeczy, ogólny schemat podłączenia. Różni się on od przedstawionego w poprzednim wpisie. Tym razem skrzynka przyłączeniowa znajduje się na słupie, a transformator jest w zupełnie innej lokalizacji. Zabezpieczenia w skrzynce również są inne, lecz nie ma to większego znaczenia w tym momencie.

Na dzień dobry

   

A więc mamy naszą skrzynkę przyłączeniową powieszoną na słupie. Na zdjęciu po lewej widać już przygotowany wykop bezpośrednio pod słupem do wprowadzenia kabla zasilającego rozdzielnicę budowlaną (docelowo tym kablem zasilimy dom).
Środkowa fotka przedstawia zastany widok po otwarciu skrzynki. Widzimy tutaj dwa zabezpieczenia:

  • Wyłącznik nadmiarowo-prądowy C32 – zabezpieczenie, które będzie znajdowało się za licznikiem
  • Rozłącznik bezpiecznikowy RBK z wyciągniętymi wkładkami bezpiecznikowymi – zabezpieczenie przedlicznikowe (wkładki o prądzie znamionowym 50A).

W miejscu, gdzie będzie zamontowany licznik przez speców z zakładu energetycznego (ZE) wyprowadzone jest 8 przewodów: 4 od zabezpieczenia przedlicznikowego, 4 do zabezpieczenia znajdującego się za licznikiem. Licznika póki co nie ma. Najpierw trzeba wykonać połączenie kablowe z rozdzielnicą i zgłosić ten fakt na wniosku do ZE (wraz z pieczątką elektryka).
W tym momencie napięcie jest doprowadzone jedynie do zacisków rozłącznika przedlicznikowego.

Na zdjęciu po prawej widać wprowadzony już do skrzynki ww. kabel. Konkretnie jest to YKY 4x10mm² (długość kabla 30m, moc przyłączeniowa 18kW).

Z łopatą za pan brat

  

Aby doprowadzić kabel do miejsca montażu rozdzielnicy budowlanej, należało wykopać rów o głębokości 80-100cm i długości 20m. Fajny relaks. 🙂
Nieco za połową tego odcinka przygotowaliśmy wykop o większej średnicy (środkowe zdjęcie) w celu zwinięcia sporego zapasu kabla. Dlaczego tutaj? Na obecną chwilę kabel będzie poprowadzony prosto do erbetki, a gdy po postawieniu murów przyjdzie na to czas, w miejscu przygotowania zapasu kabel „odbije” w lewo i zostanie doprowadzony do domu.

Wykop za przygotowanym miejscem zapasu kabla ma mniejszą głębokość z tego względu, że jest to tymczasowe rozwiązanie i po zrezygnowaniu z rozdzielnicy budowlanej, kabel od erbetki do miejsca zwinięcia kabla, zostanie odkopany i poprowadzony w kierunku domu.

 

Gdy rów jest już wykopany, pora wyłożyć kabel. Od skrzynki przyłączeniowej, poprzez miejsce wyłożenia zapasu, aż do lokalizacji w której zostanie zamontowana erbetka.
Odcinek kabla od skrzynki przyłączeniowej do ziemi został wprowadzony do rury osłonowej odpornej na uderzenia i oczywiście warunki atmosferyczne. Wiadomo, licho nie śpi.
Jak widać na załączonych obrazkach kabel nie jest prowadzony prosto, tylko wężykiem. Naprężenia kabla zasilającego nie są w żadnym wypadku wskazane.

W kolejnym kroku kabel został przysypany ok. 30-40cm warstwą ziemi, a następnie przykryty warstwą folii, której napis ostrzegawczy mówi wszystko. 🙂
Gdy folia została wyłożona na całym odcinku, można było zasypać cały rów i… odłożyć łopatę!

Podłączenie kabla w skrzynce przyłączeniowej

Kabel oczywiście należy podpiąć do zabezpieczenia znajdującego się za licznikiem. 3 fazy i przewód neutralny. Przewód ochronny nie jest w tym przypadku wymagany, ponieważ docelowo zostanie wykonany uziom fundamentowy (do domu zostanie doprowadzona bednarka lub drut okrągły połączony ze zbrojeniem fundamentu).

Montaż erbetki

 

W międzyczasie na działce zmaterializował się garaż, w którym rozdzielnica zostanie umieszczona. Do jej zamocowania posłużą dwa kątowniki o długości 2m.
Na pierwszy ogień potrzebujemy wykop o głębokości 50-60cm, żeby rozdzielnica nie spadła nikomu na głowę i była mocno osadzona w ziemi. Następnie kątowniki jakoś trzeba połączyć z erbetką. Najlepiej to zrobić przy użyciu niezawodnych śrub, podkładek i nakrętek (użyłem śrub M10, sorry za brak zdjęcia). 🙂

Przy montażu rozdzielnicy pamiętamy, aby trzymać poziom.

  

Komplet ten umieszczamy w wykopie. Dla bezpieczeństwa erbetka zostaje przymocowana trytytkami do konstrukcji garażu. Kabel doprowadzamy do kątownika, a wykop zasypujemy i sprawa umiejscowienia rozdzielnicy załatwiona.

Kabel pionowo, przymocowany do konstrukcji kątownika za pomocą jeszcze większej ilości opasek kablowych wprowadzamy do rozdzielnicy, a tam…

Zainteresował Cię ten artykuł? To świetnie!

🎁 Mam dla Ciebie bezpłatny ebook "Przybornik Elektroinstalatora" - pigułkę wiedzy o niezbędnych narzędziach.

Zapisz się na newsletter, odbierz ebook gratis, dowiedz się więcej nt. domowej elektryki.

❗(P.S. czeka też na Ciebie świetna oferta)

Zapisując się na newsletter zgadzam się na przesyłanie na podany adres e-mail wiadomości, ofert i informacji od ELDAGO Sp. z o.o. W każdej chwili mogę wycofać zgodę.

…podłączamy kable zgodnie z przeznaczeniem:

  • Brązowy, czarny i szary do zacisków fazowych (doprowadzone są do nich przewody wewnętrzne w kolorze czarnym).
  • Niebieski do listwy zacisków neutralnych. Mała dygresja, jeśli się zastanawiasz czy przewód zasilający neutralny został owinięty niebieską taśmą izolacyjną, to zgadza się. Kabel ten nie posiada koloru niebieskiego w standardzie.
  • Listwa zaciskowa przewodów neutralnych została połączona mostkiem z listwą przewodów ochronnych. W ten sposób został wykonany podział przewodu PEN na neutralny i ochronny (układ TN-C-S).

Uziom

 

Zwykle tymczasowy uziom wykonuje się wbijając w ziemię pręt np. o długości 3m. Odpowiedź na pytanie czy taki pręt spełni wymagania instalacji uziemiającej to zupełnie inna historia. Tutaj jednak rozwiązanie jest inne. Dla zachowania bezpieczeństwa w instalacji postanowiliśmy się wpiąć do uziomu w postaci bednarki poprowadzonej do ziemi wzdłuż słupa energetycznego.

 

Żeby tego dokonać musimy się najpierw jakoś dostać przewodem ochronnym do skrzynki. Otwór, którym został wyprowadzony kabel zasilający jest osłonięty rurą, więc tamta droga odpada. Nie pozostaje nic innego jak wywiercić dodatkowy otwór i zaopatrzyć się w dławik, który przytrzyma przeprowadzony przewód i ochroni przed dostaniem się do środka wilgoci. W międzyczasie wywierciliśmy również otwór w szynie PEN w skrzynce przyłączeniowej. Do niej zostanie przymocowany przewód ochronny.

 

Przewód ochronny LY o przekroju 16mm2 przeprowadzony przez dławik, który dokręcamy, aby przewód nie uciekł ze skrzynki.

 

Świetnie. Nadszedł czas na przymocowanie przewodu ochronnego. Ściągamy izolację. Tutaj końcówka tulejkowa lub konektorowa nie spełni swojej roli. To musi być coś trwałego, najlepiej zakończone „oczkiem”, aby można było przykręcić to do szyny PEN np. końcówka rurowa oczkowa.

Standardowa zaciskarka do tulejek tutaj nie da rady, o nie! Do końcówek rurowych potrzeba dużo mocniejszego skubańca.

   

Końcówkę zaciskamy w dwóch miejscach tak, żeby przetrzymała nawet najgorsze czasy. Okej, teraz przykręcamy za oczko do szyny i podłączenie przewodu od strony skrzynki mamy prawie załatwione.

  

Jeszcze tylko trzeba przygrzać nałożoną na początku koszulkę termokurczliwą. Nie jest ona może super konieczna, ale elegancko wygląda. 🙂

 

Operację zaciskania i podłączania przewodu powtarzamy po stronie przytwierdzonej do słupa energetycznego bednarki.

O! A tutaj, skoro już mamy opalarkę dłoni, w imię trwałości i spokoju ducha, przygrzewamy termokurczkę z klejem do osłony kabla WLZ wychodzącego ze skrzynki przyłączeniowej.

Uruchomienie

Po całej żmudnej operacji montażu nadszedł dzień w którym panowie przyjechali i zamontowali licznik energii.

Jako, że jest to odcinek o montażu to tylko wspomnę, że należy przeprowadzić pomiary czy wszystko się zgadza od strony gniazd w rozdzielnicy, zanim cokolwiek zostanie do nich podpięte. W wersji minimalistycznej jest to:

  • Sprawdzenie napięcia w każdym gnieździe pomiędzy:
    • przewodem fazowym, a neutralnym
    • przewodem fazowym, a ochronnym
    • przewodami fazowymi (w przypadku gniazd trójfazowych)
  • Sprawdzenie ciągłości pomiędzy bolcem ochronnym, a przewodem neutralnym
  • Sprawdzenie funkcjonowania wyłącznika różnicowo-prądowego

Podsumowanie

Trochę roboty jest prawda?

  • Wykopać rów od skrzynki przyłączeniowej do lokalizacji skrzynki budowlanej
  • Wyłożyć kabel i zasypać
  • W międzyczasie wyłożyć folię ostrzegawczą
  • Podłączyć kabel w skrzynce przyłączeniowej
  • Wykopać dół do montażu rozdzielnicy budowlanej
  • Przymocować erbetkę do kątowników lub innych elementów, które mogą posłużyć za wspornik
  • Osadzić rozdzielnicę i przysypać wykop
  • Podłączyć kabel do erbetki
  • Wbić w ziemię pręt uziemiający (lub skorzystać z okazji i podłączyć się pod istniejące uziemienie)
  • Połączyć erbetkę lub skrzynkę przyłączeniową z uziemieniem.
  • Zgłosić fakt wykonania instalacji i podpisać umowę o dostawę energii z ZE
  • Czekać na licznik
  • Wybudować dom
  • Profit 😉

Oczywiście bardzo często erbetka nie jest tak bardzo oddalona od skrzynki przyłączeniowej. Wręcz przeciwnie, znajduje się nieraz w odległości 1-3m. Ułatwia to w dość dużym stopniu przygotowanie, natomiast tutaj inwestor zdecydował się na umieszczenie erbetki w garażu, do którego należało doprowadzić kabel zasilający i tyle w tym temacie. 🙂

Pamiętaj, że opis ten dotyczy konkretnego przypadku i nie stanowi prawdy uniwersalnej. Być może przyda Ci się kilka zagadnień tu poruszonych, lub z drugiej strony, może masz klika uwag lub sposobów załatwienia sprawy inaczej. System komentarzy działa sprawnie, także zapraszam do zadawania pytań lub dzielenia się uwagami. 🙂

4.8 12 głosów
Ocena Artykułu

Zainteresował Cię ten artykuł? To świetnie!

🎁 Mam dla Ciebie bezpłatny ebook "Przybornik Elektroinstalatora" - pigułkę wiedzy o niezbędnych narzędziach.

Zapisz się na newsletter, odbierz ebook gratis, dowiedz się więcej nt. domowej elektryki.

❗(P.S. czeka też na Ciebie świetna oferta)

Zapisując się na newsletter zgadzam się na przesyłanie na podany adres e-mail wiadomości, ofert i informacji od ELDAGO Sp. z o.o. W każdej chwili mogę wycofać zgodę.



Subscribe
Powiadom o
guest

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

41 komentarzy
Newest
Oldest Most Voted
Inline Feedbacks
Pokaż wszystkie komentarze
Stanisław
Stanisław
2 lat temu

wartościowy sposób pomocy

artur
artur
3 lat temu

Mam trochę inną sytuację: dom będzie budowany pomiędzy skrzynką przyłączeniową a erbetką (erbetka bedzie zamontowana w domku narzędziowym w ogrodzie za domem, domek ma tam pozostać po budowie i mieć zasilanie). W linii prostej, przebiegając pod przyszłym fundamentem (mniej-więcej osią symetrii domu oraz jednocześnie pod przyszłym pomieszczeniem gospodarczym i garażem – to będzie bliźniak), przewód miałby ok. 20 metrów. dookoła fundamentu byłoby to już około 40 metrów + możliwe przecięcia z innymi instalacjami. Czy w takiej sytuacji powinienem przeprowadzić przewód najkrótszą drogą pod fundamentem na odpowiedniej głębokości, czy działać jakoś inaczej? Gdzie zostawić miejsce na przecięcie kabla i doprowadzenie go do domu na etapie powstawania fundamentów? A może dać kabel tymczasowy, licząc się z tym, że zostanie wymieniony w czasie budowy?

Paweł
Paweł
3 lat temu

Cześć czy zakładając wariant z uziemieniem RB w pobliżu skrzynki (w tym wypadku w przedstawionym w artykule garażu) kątowniki powinny zostać połączone z przewodem uziemiającym ze względu na napięcie krokowe ?

Marcin
Marcin
4 lat temu

Mozna prosic o schemat budowy samej „erbetki”, gdybym sam chcial taka zrobic (w sposob analogiczny do pozostalych schematow tworzonych na blogu)
Pozdrawiam

Grzegorz
Grzegorz
4 lat temu

Czemu erbetka nie jest uziemiona ?

Grzegorz
Grzegorz
5 lat temu

Witam, mam takie pytanie: co będzie lepsze drut czy linka dla połączenia słupa ze skrzynką z licznikiem oraz skrzynki z licznikiem z rozdzielnią w domu ?

Piter
Piter
5 lat temu

Po co jest ten kabel od bednarki na słupie do szafki na słupie przez dławik? Czy wolno cokolwiek podłączac do słupa? Gdzie jest uziom przy RB? Dlaczego RB nie jest podłączone do uziomu zrobionego w garażu?

Norbert
Norbert
5 lat temu

witam. czy Wyłącznik nadmiarowo-prądowy C32 – zabezpieczenie, które będzie znajdowało się za licznikiem w twoim przypadku rozumiem że wykonuje wykonawca nie Elektrownia ?

Rafał
Rafał
5 lat temu

Artykuł już jakiś czas temu wyszedł ale swoje dorzucę. Po komentarzach widzę, że ktoś poruszył temat prawidłowości rozdziału PEN na PE i N. Ja też myślę, że na zdjęciu widać że PEN idzie pod zaciski z przewodami N i dopiero z stamtąd jest mostek do przewodu PE. Powinno być że PEN idzie do PE i z stamtąd dopiero powinien być mostek do N 🙂

Szymon
Szymon
6 lat temu

Uważam, że powinien być jeszcze awaryjny wyłącznik prądu ” grzybek bezpieczeństwa ” z opcją blokady otwarcia przed wyłączeniem zasilania. Sugeruję zawsze sprawdzić czas i prad zadziałania różnicówki.

masgar@wp.pl
masgar@wp.pl
6 lat temu

Artykuły bardzo przystępne i miło się je czyta. Duża baza wiedzy. Ukłony.
Mam pytanie odnośnie „erbetki” i jej diagnozy po wykonaniu a przed użytkowaniem. Sprawdzamy prąd fazowy L-N; L-PE (powinien wskazać napięcie jednej, podłączonej fazy). Ciągłość przewodów pomiędzy N-PE (powinien wskazać minimalną rezystancje). To minimum.
Czy jest obowiązek pomiaru IPZ ?
Czy oświadczenie o prawidłowym wykonaniu i przeprowadzeniu pomiarów jest wystarczającym dokumentem dla ZE ?.
Ostatnie pytanie, które wzbudza wiele różnych opinii. ZE na podstawie oświadczenia podłącza zasilanie – licznik. WLZ jest w gestii wykonawcy z uprawnieniami i ZE nie ingeruje co i jak. Wykonawca odpowiada za jakość i stan wykonania WLZ. Czy tak powinno być zgodnie z prawem ?.

Pozdrowienia

Grzegorz

pawelra6
pawelra6
7 lat temu

Mam pytanie. Czy w „eRBetce” przewód PEN nie powinien być najpierw podłączony do listwy PE, a następnie mostkiem poprowadzony do złączki N? Czy może w tym przypadku to jest bez znaczenia?

Adam
7 lat temu

I dlaczego cały czas mieszasz przewód N z PEN? Raz jest PEN, by później być N. Zaklejasz go całego na niebieski, a później wspominasz o rozdziale na PE i N.

Krzysztof
Krzysztof
7 lat temu

Witam.
Wytlumacz prosze, z kad sie wzielo uziemienie w erbetce. Napisales, ze podlaczyles uziom z bednarki ze slupa do szyny PE w skrzynce przylaczeniowej. Czyzby ta szyna byla zmostkowana z przewodem N, ktory idzie ziemia do erbetki?
ps, przepraszam, nie mam polskich znakow

Mati
Mati
7 lat temu

Dlaczego twierdzisz, że pręt, a raczej uziom pionowy nie spełnia warunków uziemienia??

Stach
Stach
7 lat temu

Pracuję jako elektryk w Austrii i jeśli tak „starannie” podłączałbym rozdzielnię – czy cokolwiek elektrycznego! – to skończyłbym na młotku i przecinaku. Taka jakość pracy jest do zaakceptowania, ale może w Rosji. Koszmar!

Mateusz
Mateusz
7 lat temu

Witam.

Jak zwykle dzięki za dobry i przystępny materiał. Mam praktyczne pytanie/problem z jakim będę się musiał zmierzyć w przypadku mojego przyłącza.

Podstawowe informacje: Dom jest w odległości 200m od przyłącza. Przyłącze z ZE w układzie TN-C. Przyłącze musi być w ogrodzeniu w linii drogi (tak mówią warunki). Od przyłącza do domu będzie poprowadzony 4x35mm2 YAKXS.

Problem: W linii drogi tam gdzie przyłącze będzie też brama wjazdowa „zasilana” 230V wraz z oświetleniem. Oznacza to, że muszę z przyłącza zrobić „odejście” na zasilenie bramy i oświetlenie. Z dotychczas zebranych informacji wiem, że nie powinno/nie wolno robić takiego odejścia z przyłącza. Oznacza to, że albo zrobię rozdzielnicę główną przy przyłączu i z niej wyjdę tym 4x35mm2 na dom i tam dedykowana rozdzielnica albo „wrócę” 200m już mniejszym przekrojem z RG jeśli była by przy domu do bramy.

Pytania:
1) jeśli RG musi być przy przyłączu w powyższym przypadku to powinna być jakaś mega prosta i co z uziemieniem? Przy domu będzie „piękna” bednarka a tu nic takiego nie planowałem. Pozostaje też kwestia, że defacto główny tzw. FR byłby 200m od najczęściej używanych obwodów.

2) jeśli RG musi być przy przyłączu to jak rozumiem do domu pójdzie TN-C i punkt podziału zrobię w domu. Pytanie co z obwodami przy bramie?

3) a może jednak warto wrócić 200m mniejszym przekrojem (co jednak stanowi dodatkowy nie planowany koszt)

Prośba o poradę. Z góry dzięki!
Mateusz

SYLVO
SYLVO
7 lat temu

No i w Olsztynie nie odebrali by takiego przyłącza ,choć wykonanie i użyte materiały są O.K. a nawet bym powiedział wzorcowo to jest mały drobiazg.
Brak oznaczników-skąd do kąd i jaki kabel(typ,przekrój ,długość odcinka)

41
0
Co o tym myślisz? Zostaw komentarz.x