Planujemy elektrykę cz.6 – instalacje zewnętrzne
Domowa elektryka to nie tylko wnętrze domu, ale także zewnętrzne ściany i obszar całej działki.
Częściowo, szczególnie w pierwszej części cyklu, poruszałem temat wyprowadzania przewodów na zewnętrzną ścianę domu dla:
- Zewnętrznej jednostki pompy ciepła
- Klimatyzacji
- Oświetlenia na elewacji
W tym artykule, podejdę do tematu całościowo.
13. Oświetlenie i gniazda zewnętrzne
13.1. Oświetlenie
13.1.1. Elewacja
Generalnie rzecz ujmując, nad lub w obrębie każdego wejścia do domu, na elewacji powinna znaleźć się oprawa oświetleniowa w postaci kinkietu lub naświetlacza. Wiadomo, jak wychodzisz wieczorem z jasnego pomieszczenia, to nie chcesz wkraczać w ciemność. Mam tu na myśli w szczególności:
- Główne wejście do domu
- Bramę garażową
- Tylne wyjście (np. z kotłowni)
- Wyjście na taras
Włącznik danego oświetlenia funkcjonalnego umieszczamy w pomieszczeniu przy drzwiach/bramie/oknie wyjściowym.
Być może będziesz chciał oświetlić za pomocą kinkietów stronę domu, która nie posiada wyjścia, ale znajduje się tam ładny kawałek ogrodu. Najbardziej optymalne będzie, jeżeli te oprawy będziesz załączał z tego samego miejsca (osobny włącznikiem) co np. oświetlenie tarasu czyli przy wyjściu na ogród.
13.1.2. Taras
Oświetlenie elewacji to jedna sprawa. A klimatyczne oświetlenie za pomocą taśm LED lub opraw punktowych LED rozmieszczonych wokół tarasu to zupełnie inna bajka. Czy warto? Na to pytanie (jak zwykle) nie ma uniwersalnej odpowiedzi.
Tak czy inaczej włącznik przy wejściu na taras oczywiście. 🙂
Przy oświetleniu na ogrodzie warto rozważyć oprawy na bardzo niskie napięcie 12 lub 24V. Jednak w takim układzie trzeba zaplanować umieszczenie zasilacza pomiędzy wyłącznikiem, a lampą ogrodową.
13.1.3. Ścieżka do furtki
Nie jest rzadkością, że od wejścia domu do furtki, wzdłuż chodnika / ścieżki, umieszczone są punktowe lampy uprzyjemniające gościom dotarcie pod drzwi. Czy warto? Jak zawsze kwestia estetycznej wrażliwości i budżetu. Choć rozwiązanie samo w sobie nie jest drogie, a już w odniesieniu do całej budowy, cena oświetlenia ścieżki podchodzi pod błąd statystyczny. Choć z drugiej strony, pod koniec budowy każda stówka się liczy. Zboczyłem z tematu… jedziemy dalej!
13.1.4. Ogrodzenie
Doświetlenie drzewek posadzonych wzdłuż ogrodzenia robi czasem fajny efekt. Jest to zatem kolejna kwestia do rozważenia.
13.2. Gniazda
Na elewacji warto umieścić kilka gniazd. Po jednym lub parze gniazd na ścianę (a na pewno w okolicach tarasu). Oczywiście, po stronie budynku, gdzie pies z kulawą nogą nie zawita, nie ma sensu dokładać gniazd. Obudowa gniazda powinna wytrzymać zmienne warunki atmosferyczne i mieć stopień ochrony min. IP55.
Popularnym rozwiązaniem jest umieszczenie gniazda pod dachem w celu podłączenia świątecznego oświetlenia dekoracyjnego. Nie ma potrzeby tutaj dokładać do tego gniazda / oświetlenia wyłącznika. Gniazdo może być stale pod napięciem lub ew. może być sterowane za pomocą timerów czy „inteligentnych” przekaźniczków dostępnych w każdej hurtowni elektrycznej.
14. Pozostałe elementy / urządzenia
14.1. Furtka
Furtka posiada najczęściej elektrozaczep, a w jej okolicy znajduje się domofon lub wideodomofon. Trzeba to oczywiście przewidzieć i doprowadzić okablowanie do furtki najlepiej na etapie wykonywania instalacji elektrycznej.
14.2. Brama wjazdowa
Do silnika bramy wjazdowej naturalnie trzeba doprowadzić kabel zasilający. Oprócz tego od silnika bramy do fotokomórek znajdujących się po obu stronach wjazdu do posesji powinny być poprowadzone kable sygnałowe. Teoretycznie powinien zająć się tym człowiek instalujący bramę, aczkolwiek sprawa nie jest tak oczywista szczególnie, że instalator może się pojawić dopiero po położeniu kostki brukowej i problem gotowy. Dlatego warto to z wykonawcą odpowiednio wcześniej przedyskutować.
14.3. Zraszacze
Czy zamierzasz zainstalować system zraszania Twojego pięknego zielonego trawnika w ogrodzie? Gdzie będzie umieszczony sterownik? Może być umieszczony wewnątrz domu np. w kotłowni, a może też instalator zraszaczy będzie miał zupełnie inną wizję np. umieszczenia gdzieś przy ogrodzeniu skrzyneczki ze sterownikiem. Zorientuj się i zaplanuj doprowadzenie okablowania w odpowiednie miejsce.
14.4. Markiza
Montowana najczęściej nad tarasem. Jeśli rozważysz jej zakup z uwzględnieniem wszystkich czynników (nie, nie znam się na tym) wraz kierunkiem w którym zwrócony jest taras, to będziesz potrzebował doprowadzić do niej zasilanie. Sterowanie? Pewnie dostaniesz do niej pilot, ale warto rozważyć sterowanie przyciskiem żaluzjowym znajdującym się w jednym słupku wraz z włącznikami oświetlenia tarasowo-ogrodowego.
14.5. Basen / drewutnia / pompa głębinowa / wiata z kominkiem / inne
Na terenie działki może znajdować się jeszcze więcej urządzeń lub obiektów wymagających elektryczności.
Popuść wodze fantazji i na etapie budowania domu wypuść (lub zleć) więcej kabli „na ogród”. Bo później może być beret. Przynajmniej do czasu wynalezienia bezprzewodowej elektryczności. 😉
Podsumowanie
Ten artykuł jest jednocześnie zakończeniem cyklu wpisów o planowaniu, może nie tyle samej instalacji elektrycznej, co rozmieszczenia użytkowych elementów instalacji elektrycznej.
Mam nadzieję, że choć w pewnym stopniu ten cykl ułatwi Ci realizację, niemałego w końcu dla początkującego inwestora, projektu budowy domu jednorodzinnego.
Jeśli jesteś podobnego zdania, zostaw lajka, podziel się proszę artykułem ze znajomym! Poza tym wszelkie merytoryczne komentarze zawsze mile widziane. 🙂
Zapraszam do dyskusji!
A jeżeli chcesz samodzielnie wykonać elektrykę we własnym domu, to mogę Ci pomóc. W kursach Domowej Elektryki pokazuję krok po kroku techniczne aspekty i daję narzędzia wspomagające do wykonania instalacji elektrycznej na przykładach rzeczywistego domku:
- Jak podzielić instalację na obwody,
- Jak dobrać zabezpieczenia w rozdzielnicy i z czym to się wiążę
- Jak podłączyć każdy typ łącznika i przycisku wraz ze schematami
- Jak wykonać rozdzielnicę od A do Z
Instalacja zewnętrzna powinna być prowadzona poprzez przewody odporne na warunki atmosferyczne, wodę itp. Czy wystarczy sam taki przewód, czy dobrze jest dodać jakąś dodatkową osłonę np. peszel?
Cześć, dzięki za świetne artykuły!
Mam prośbę o pomoc w takim problemie…
Chcę zrobić oświetlenie elewacji/terenu dookoła domu, ale dom mam już otynkowany więc poszczególne lampy zasilę z najbliższego źródła. I teraz wytyczne:
1. poszczególne lampy zamontowane na elewacji maja zapalać się po wykryciu ruchu – to ogarnę czujnikami.
2. wszystkie lampy włączam jednym włącznikiem (radiowo: nadajnik we włączniku, w lampach odbiorniki) – jak podłączyć odbiorniki radiowe, by działały z czujnikami ruchu?
3. czy jest jakiś układ czasowy, który umożliwił by włączenie oświetlenia jak w pkt. 2 na określony czas (np 15 minut), lun z możliwością ustalenia czasu, potencjometrem?
kiedy w kursie będzie inteligentny dom ??
Bardzo dobry cykl artykułów. Dziękuję
Ze swojej strony dodam ,ze zawsze możemy wypuścić z rozdzielni głównej peszel np Arrota 50 co da nam pewien zapas na wyprowadzenie przewodów w razie W.
Pozdrawiam,